Success Story
STIMU ၏ MSc ( Public Health) ဘြဲ႔ရ ေက်ာင္းသူ ေဒါက္တာခင္၀တ္ရည္လွႏွင္႔ ေတြ႕ဆံုျခင္း
- 👨🎓 Student By : Dr. Khin Wutyee Hla
STI Myanmar University ႏွင္႔အဂၤလန္နိုင္ငံရွိ University of Bedfordshire ( UK) တို႔ ပူးေပါင္းဖြင္႔လွစ္ေသာ ျပည္သူက်န္းမာေရး မဟာဘြဲ႕ MွSc ( Public Health ) ဘြ႕ဲရ ေဒါက္တာ ခင္၀တ္ရည္လွ၏ ပညာသင္ၾကားျခင္းအေတြ႕အႀကံဳႏွင္႔ ဘ၀ျဖတ္သန္းမူ အေၾကာင္း ကို အေၾကာင္းကို ယခုကဲ႔သို႔ ေမးျမန္းထားပါသည္။
#ေမး- မဂၤလာပါေဒါက္တာ ၊ ေဒါက္တာက STI Myanmar University မွာ MSc (Public Health) ဘြဲ႕သင္တန္းကိုတက္ေရာက္ေအာင္ျမင္ထားတယ္လို႔ သိရပါတယ္ ။ ေဒါက္တာနာမည္ကို မိတ္ဆက္ရင္း STIMU ကို တက္ေရာက္ျဖစ္တဲ႔အေၾကာင္းေလးေျပာျပေပးပါ။
*ေျဖ- ကြ်န္မက ေဒါက္တာခင္၀တ္ရည္လွပါ။ ကြ်န္မက ေက်ာင္းၿပီးတာလည္း နည္းနည္းၾကာသြားၿပီ ။ ကြ်န္မ ေက်ာင္းၿပီးတဲ႔အခ်ိန္ကတည္းက Public Health ကို အရမ္းစိတ္၀င္စားမိတယ္။ ဒီေတာ႔ Public Health နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးထပ္ၿပီးေလ႔လာမယ္ ၊ သင္ယူမယ္လို႔လည္း ရည္ရြယ္ထားတယ္ေပါ႔ ။ အဲ႔ဒီမွာပဲ ကံေကာင္းခ်င္ေတာ႔ STI မွာ Master ဘြဲ႕သင္တန္းကိုဖြင္႔ခ်ိန္နဲ႔တိုက္ဆိုင္သြားတယ္။ ဘြဲ႕ကလည္း UK ႏိုင္ငံက ခ်ီးျမွင္႔တာမို႔ STI မွာပဲ ေရြးခ်ယ္တက္ေရာက္ျဖစ္ခဲ႔တာပါ။ ၂၀၁၈ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာမွာ မဟာဘဲြ႕ကို ရခဲ႔ပါတယ္။ UK ႏိုင္ငံက Chancellor ကိုယ္တိုင္ဒီေရာက္ ဘြဲ႕ခ်ီးျမွင္႔ေပးခဲ႔ပါတယ္။
#ေမး- STIMU မွာ MSc (Public Health) ဘြဲ႕ကို တက္ေရာက္ေနခဲ႔တုန္းက အေတြ႕ အႀကံဳေတြကိုေျပာျပေပးပါဦး ေဒါက္တာ
*ေျဖ-အေတြ႕အႀကံဳအေနနဲ႔ ေျပာရရင္ စာသင္ေပးတဲ႔ ဆရာ/ဆရာမေတြကို အေၾကာင္းကိုပဲအရင္ဆံုးေျပာခ်င္ပါ တယ္။ Public Health မွာသင္ၾကားေနတ႔ဲဆရာႀကီးဦးသန္းျမင္႔တို႔၊ တီခ်ယ္ေကသီတို႔ ေတြကျမန္မာႏိုင္ငံ Public Health မွာ ထိပ္တန္းက တတ္ကြ်မ္းနားလည္တဲ႔ဆရာ၊ဆရာမေတြပါ။ အဲ႔ဒီဆရာ၊ဆရာမေတြဆီမွာ ပညာဆည္းပူးခြင္႔ရလိုက္တယ္။ ၿပီးေတာ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ public Health အေျခအေနေတြေရာ ၊ System ေတြေရာ သိရတယ္။ UK ရဲ႕ ပညာေရးစနစ္ေရာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ Public Health ကို ဘယ္လိုသင္ၾကားေပးေနလဲဆိုတာကိုေရာ ေလ႔လာခြင္႔ ရခဲ႔႔ပါတယ္။
#ေမး- ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ Public Health ကိုတက္ေရာက္မယ္ဆိုရင္ ဆရာ၀န္ေတြမွပဲတက္သင္႔တယ္လို႔ တခ်ိဳ႕ ထင္ျမင္ယူဆၾကတယ္။ ေဒါက္တာအေနနဲ႔ေရာ ဘယ္လိုယူဆထားလဲ ၊ ေျပာျပေပးပါဦး
*ေျဖ- အဲ႔ဒါမွားေနပါတယ္။ Public Health ကျမန္မာႏိုင္ငံမွာက်ေတာ႔ Prevention လုပ္တာမ်ားတယ္။ Public Health ကို အစိုးရ အေနနဲ႔လုပ္တာရွိမယ္။ NGO သမားေတြကေတာ႔ အစိုးရကို တဖက္တလမ္းကို ကူညီေပးဖို႔ရာရွိ မယ္။ ဒါေၾကာင္႔ Public Health က ဆရာ၀န္မွမဟုတ္ပါဘူး။ အားလံုးနဲ႔ သက္ဆိုင္ပါတယ္၊ အဲ႔ဒီဘာသာရပ္ကိုလည္း ဆရာ၀န္မွယူရတာမဟုတ္ပါဘူး။ တျခားပညာရွင္ေတြ ၊ က်န္းမာေရးမွဴးေတြ ပါတက္ေရာက္ႏိုင္ရင္ သိပ္ေကာင္းပါတယ္။ တျခားႏို္င္ငံေတြမွာဆို က်န္းမာေရးနဲ႔ မသက္ဆိုင္တဲ႔သူေတြ အင္ဂ်င္နီယာေတြေတာင္တက္ေနတာေတြရွိပါတယ္။ အဲ႔ဒါေၾကာင္႔ UK ကေပးတဲ႔ ဘြဲ႕႔လည္းျဖစ္တယ္။ STI မွာဆိုရင္ ဒီႏိုင္ငံမွာတင္ယူလို႔ရတဲ႔ဘြဲ႕လည္းျဖစ္တဲ႔အတြက္ ကြ်န္မကေတာ႔ ဆရာ၀န္ေတြထက္ေတာင္ တျခား ေဆး၀ါးကြ်မ္းက်င္လိုမ်ိဳး ၊ သူနာျပဳလိုမ်ိဳး ၊ က်န္းမာေရးမွဴးေတြလို သူေတြ တက္ေရာက္ရင္ ပိုေကာင္းမယ္။ ျပန္အသံုးခ်ႏိုင္ရင္ ႏိုင္ငံအတြက္လည္း အက်ိဳးရွိမယ္။ STI ကိုလည္း တဖက္တလမ္းက အက်ိဳးျပဳမယ္႔ ေက်ာင္းသား/သူေတြ ပိုမ်ားလာမယ္။
#ေမး- ေဒါက္တာရဲ႕ dissertation paper လည္းျဖစ္တဲ႔ ပိုစတာက လာအိုႏိုင္ငံ Conference တင္ျပမယ္ဆိုတာသိရပါတယ္။ အဲ႔ဒီပိုစတာ Presentationလုပ္ဖို႔ idea ဘယ္လိုရခဲ႔တာလဲ ။ ေဒါက္တာရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ကို ျပည္႔ျပည္႔စံုစံုေလး ေျပာျပေပးပါ။
*ေျဖ- အဲ႔ဒါက Greater Mekong(5) ႏိုင္ငံအတြက္လာအိုႏိုင္ငံမွာ က်င္းပတ႔ဲ Public Health Conference ေပါ႔ ။ ရန္ကုန္မွာရွိတဲ႔ University student ေတြက အြန္လိုင္းေပၚမွာ Health Information ေတြ ဘယ္ေလာက္ရွာ သလဲဆိုတာ ကို data နဲ႔ ေကာက္ၿပီး လုပ္ထားတာပါ။ ရြာသာႀကီးစီးပြားေရး တကၠသိုလ္ပါတယ္ ၊ ပညာေရးတကၠသိုလ္ပါတယ္။ အဲ႔ဒီမွာ ေက်ာင္းသား/သူ (၃၈၀) ကို စစ္တမ္းေကာက္ေတာ႔ ၉၀ရာခိုင္ႏွုန္းေက်ာ္က အြန္လိုင္းေပၚမွာ က်န္းမာေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သတင္းအခ်က္အလက္ေတြရွာ ၾကည္႔ၾကတယ္ေပါ႔ ။ မထင္မွတ္ပဲသိရတာကေတာ႔ အလွအပဆိုင္ရာ ၊ ၀ိတ္ခ်တာေတြ ၊ လူေတြ အရမ္းၾကည္႔တယ္။ တခါတေလေတာ႔ ေဆးရံုနဲ႔ေဆးခန္းနဲ႔ တိုက္ရိုက္သက္ဆိုင္တဲ႔ ေရာဂါအေၾကာင္းေတြ ၾကည္႔တာရွိတယ္။ လူငယ္ေတြက government website ေတြကိုေတာ႔ အရမ္း reliable ျဖစ္တယ္။ ဒါေပမဲ႔ ၾကည္႔လားဆိုေတာ႔ေသခ်ာမၾကည္႔ဘူး ။ facebook နဲ႔ Instagram တို႔ေလာက္ပဲသံုးၾကတယ္။ ၿပီးေတာ႔ သတင္းအခ်က္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ရင္ေတာ႔ ေသခ်ာေလ႔လာတာမ်ိဳးမရွိဘူး။ သတင္းရဲ႕အဓိက sources နဲ႔ provider ကိုသံုးတဲ႔ ကေလးေတြကမၾကည္႔ၾကပဲ ရွယ္တာတို႔ ေလ႔လာတာတို႔က အၿမဲလုပ္ေလ႔ရွိတယ္။ လုပ္ရမွာ ၀န္မေလးဘူး။ အဲ႔ဒါကိုေတြ႕ရတယ္။ အဲ႔ဒီသတင္းမွန္မမွန္ က်န္းမာေရး website ေတြနဲ႔မတိုက္ၾကည္႔ၾကဘူး။ ျပန္သံုးလားဆိုေတာ႔ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားသံုးၾကတယ္။
#ေမး- တိုက္ရိုက္သုံးၾကတာမ်ိဳးလားေဒါက္တာ။
*ေျဖ - ဟုတ္တယ္။ သံုးၾကတယ္။ သူတို႔ဖာသာသူတို႔ အဆင္ေျပတယ္။ က်န္းမာေရးန႔ဲ ပတ္သက္ၿပီး mange လုပ္ႏိုင္တယ္လို႔ ထင္ၾကတယ္။ ဒါေပမဲ႔ အဲ႔ဒါက အရမ္းႀကီးမေကာင္းဘူး။ ေကာင္းက်ိဳးေတြရွိသလို ဆိုးက်ိဳးေတြ လည္းရွိၾကတယ္။ေနာက္တစ္ခ်က္ထပ္ျဖည္႔ေျပာရရင္ေတာ႔ အဲ႔ဒီကရတဲ႔ information ကေနတဆင္႔ ဆရာ၀န္ေတြ သြားရွာႏိုင္တယ္။ ေဆးခန္းေတြသြားရွာႏိုင္တယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံအေနနဲ႔ research ကို ဒီထက္မကလုပ္ႏိုင္ရင္ေတာ႔ ေကာင္းတယ္လို႔ေျပာရမွာေပါ႔ ။ ၿပီးေတာ႔ ခုနက ေမးတဲ႔ေမးခြန္းမွာ ကြ်န္မရဲ႕ dissertation paper နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ရည္ရြယ္ခ်က္ ဆိုတာပါေတာ႔ အဓိကကေတာ႔ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ အသိပညာေပးမူကို ဒီထက္မကပိုၿပီးေတာ႔ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျဖစ္ဖို႔ ကြ်န္မရည္ရြယ္ပါတယ္။ ဒီပိုစတာတင္ျပၿပီးရင္ ေနာက္ထပ္ article အျဖစ္ ဒီအေၾကာင္းအရာကိုေရးၿပီး public လုပ္ဖို႔လည္း စိတ္ကူးထားပါတယ္။ အြန္လိုင္းက ရတဲ႔ အခ်က္အလက္ေတြ ကို ဘာမွမစစ္ေဆးပဲနဲ႔ဒီအတိုင္းအသံုးခ်ေနတယ္ဆိုတာ အရမ္းအႏၱရာယ္ႀကီးပါတယ္။
#ေမး- ေဒါက္တာအေနနဲ႔ အခုလို ၿပီးျပည္႔စံုတဲ႔ ပိုစတာတစ္ခုရဖို႔အတြက္research ေတြလုပ္ရာမွာ ၊ အခက္အခဲေတြရွိခဲ႔ လား။ ရွိရင္ ေျပာျပေပးပါေဒါက္တာ။
*ေျဖ-အခက္အခဲကေတာ႔ လူ (၃၈၀)ကို လူခ်င္းေတြ႕ၿပီးေကာက္တာဆိုေတာ႔ နည္းနည္းေတာ႔ အခက္အခဲရွိတာေပါ႔ ။ သူတို႔ကိုလည္း တိုက္တြန္းရတယ္။ details လိုက္မွတ္ၿပီး analysis လုပ္ရတယ္။ အဲ႔ဒီလုပ္တုန္းက ကြ်န္မရဲ႕ Supervisor ကလည္း ဒီ Process ေတြမွာ အမ်ားႀကီးအကူအညီေပးပါတယ္။
#ေမး- ေဒါက္တာအေနနဲ႔ STIMU မွာ Public Health နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မဟာဘြဲ႕ယူၿပီးတဲ႔ေနာက္ လက္ရွိေဒါက္တာလုပ္ကိုင္ေနတဲ႔ အလုပ္ေတြမွာ အေထာက္အကူျပဳတာမ်ိဳးရွိလား။
*ေျဖ- ျပဳပါတယ္။ လုပ္သက္ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ား Academic က ရတဲ႔ Knowledge နဲ႔ skills ကကြာပါတယ္။ အဓိကက ကြ်န္မရဲ႕အလုပ္က Program Quality ဆိုေတာ႔ Program ေတြ Quality ေကာင္းမေကာင္း ၾကည္႔ရတာေပါ႔ ။ အဲ႔ဒီမွာအရင္ကဆို ကိုယ္႔ရဲ႔႕ team ကို ကိုယ္က ဦးေဆာင္ၿပီးလုပ္ရမယ္႔ အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ ေသခ်ာမသိတာေတြရွိတယ္။ အခုေတာ႔ တကယ္သိေတာ႔ ၊ ကိုယ္က ျပန္ၿပီး feedback ေကာင္းေကာင္းေပးမယ္၊ Process lead လုပ္နိုင္သြားေတာ႔ Research လုပ္တဲ႔ အခါမ်ိဳးမွာ ပိုၿပီးေကာင္းေကာင္း လုပ္ႏိုင္လာပါတယ္။
#ေမး-ေဒါက္တာရဲ႕အနာဂတ္ရည္မွန္းခ်က္နဲ႔ short term နဲ႔ Long term Plan အေနနဲ႔ အစီအစဥ္ဆြဲထားတာရွိရင္ သိခ်င္ပါတယ္။
*ေျဖ-ရည္မွန္းခ်က္ အေနနဲ႔ေတာ႔ Public Health ဘာသာရပ္ကိုအရမ္းစိတ္၀င္စားမိေတာ႔ ပိုၿပီးေလ႔လာခ်င္မိတယ္။ ေလ႔လာဖို႔လည္း ရည္ရြယ္ထားပါတယ္။ Short-term အေနနဲ႔ကေတာ႔ Public Health မွာရလာတဲ႔ knowledge ေတြကို ကိုယ္႔ရဲ႕ အလုပ္ေတြမွာ ျပန္ၿပီးေတာ႔ အသံုးခ်ပါမယ္။ ၿပီးေတာ႔ ကြ်န္မရဲ႕ Poster Presentation ကို ျပန္ၿပီး Article ေရးၿပီး က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ေလး မွ်ေ၀ေပးခ်င္တယ္။ ပံုႏွိပ္ၿပီးေတာ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ေပါ႔ ။ အဓိကကေတာ႔ long term အေနနဲ႔ ေမွ်ာ္လင္႔တာက Specific subject တခုခု ကို further Study အေနနဲ႔ တက္ႏိုင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင္႔ပါတယ္။ Public Health က အရမ္းက်ယ္ျပန္႔လြန္းေတာ႔ ကိုယ္က general သိသြားေတာ႔ ေနာက္ထပ္ပိုၿပီး အေသးစိတ္ေလ႔လာခ်င္တာမ်ိဳးပါ။ ဒီေနရာကေနပဲ ကြ်န္မထပ္ၿ႔ပီးတုိက္တြန္းခ်င္တာေလးရွိပါတယ္။ Public Health ေမဂ်ာက ဆရာ၀န္ေတြမွမဟုတ္ပါဘူး။ လူတိုင္း န႔ဲဆိုင္ပါတယ္။ လူတိုင္း ပါ၀င္ႏိုင္ပါတယ္။ က်န္းမာေရးနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ႔အ လုပ္ကိုလုပ္ကိုင္သူေတြ ၊ လူသားအခ်င္းခ်င္းစာနာေထာက္ထားတတ္တဲ႔သူေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရွိတဲ႔သူေတြ အားလံုး pubic Health ကို ေသခ်ာေလ႔လာႏိုင္ရင္ေကာင္းပါတယ္လို႔ ျဖည္႔စြပ္ေျပာပါရေစ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။